:::{figure} figs/eb-contributors.png :width: 250 :align: right
Jupyter Book Community
:::
Open source software wordt gemaakt, ondersteund en onderhouden door een open community van vrijwilligers.
- veel professionele vrijwilligers
- maar: iedereen kan een bijdrage leveren
- niet alleen software-ontwikkeling
- vanuit intrinsieke motivatie (niet voor rijkdom of roem)
- in de tijd van de baas, of in eigen tijd
De community moet voldoende "massa" hebben voor de voortgang en continuïteit van het project.
Vrijwilliger betekent hier dat ze zelf hiervoor gekozen hebben, en dat ze werken vanuit een intrinsieke motivatie, niet voor de rijkdom of de roem. Dit vraagt om vorm van bestuur die daarbij past.
Als een grote speler, bijvoorbeeld een bedrijf, te sterk probeert de regels te sturen rond een bepaald software project, dan kunnen veel vrijwilligers afhaken - en mogelijk een "fork" van de software verder ontwikkelen. Zie bijvoorbeeld de ontwikkeling van MariaDB, nadat Oracle, na de overname van MySQL, de spelregels veranderde en het vertrouwen in Oracle en in MySQL als open source software verdween. (https://nl.wikipedia.org/wiki/MariaDB)
Je hebt in zo'n community allerlei soorten mensen nodig, niet alleen software-ontwikkelaars: je hebt ook mensen nodig die documentatie schrijven, de website beheren of het forum, contacten met gebruikers verzorgen, enz.
De cultuur van de community is erg belangrijk: deze moet "open", "welcoming", inclusief, transparant, consensus-gebaseerd enz. zijn. De verschillende soorten vrijwilligers moeten zich deel van de community kunnen voelen.
:::{figure} figs/gebruikers-ontwikkelaars.png :width: 300 :align: right
Gebruikers en ontwikkelaars
:::
Een deel van het succes van open source ligt in het feit dat de ontwikkelaars ook vaak gebruikers zijn van hun eigen software. Een aanzienlijke groep zijn de gebruikers die door mee te doen in de community, hun eigen problemen in het gebruik van de software proberen op te lossen. Een deel van deze gebruikers ontwikkelt zich zo tot professionele software-ontwikkelaars; maar ook de andere gebruikers in de community ontwikkelen een veel professionelere houding ten opzicht van software.
Voor eenvoudige gebruikers vormt deze overlap wel eens een probleem: professionele gebruikers hebben niet altijd de behoeften van deze gebruikers voor ogen.
Naast ontwikkelaars zijn ook gebruikers in de community van belang, om de bruikbaarheid van de software ook voor beginnende en eenvoudige gebruikers te garanderen.
Ook voor open leermaterialen is het belangrijk om een community te vormen van docenten en experts. Voor de docenten is dit een relevant professioneel netwerk.
Voor open leermaterialen is de overlap tussen "gebruikers" en "ontwikkelaars" erg zinvol. Aan de ene kant betekent dit dat het materiaal beter afgestemd wordt op de verschillende soorten van gebruik. De docenten zijn veel meer betrokken bij het lesmateriaal, en voelen zich mede-eigenaar. Aan de andere kant helpt dit de professionele ontwikkeling van de gebruikers (docenten).
:::{figure} figs/ons-lesmateriaal-kleur.png :width: 300 :align: right
Ons lesmateriaal
:::
Het motto voor het open leermateriaal voor de informatica keuzethema's is: van hun lesmateriaal en mijn lesmateriaal naar ons lesmateriaal. Sommige docenten gebruiken het liefst een bestaande, professionele methode. Zij nemen er genoegen mee dat deze niet altijd aansluit op de behoefte van hun eigen leerlingen. Andere docenten maken eigen lesmateriaal dat goed aansluit bij hun eigen leerlingen. Zij nemen dan genoegen met wat minder professioneel materiaal.
Via de community rond het keuzethema-materiaal probeert de vakvereniging i&i beide te vereniging: lesmateriaal dat goed aansluit bij de eigen leerlingen, van professionele kwaliteit. Hiervoor is, naast de inzet van docenten en externe inhoudelijke experts, ook professionele inbreng nodig voor bijvoorbeeld vormgeving en taalgebruik.
Links: